Patiënten met longkanker die drie weken lang in sneltreinvaart werken aan hun conditie, komen wellicht aanzienlijk fitter uit de operatie die ze daarna moeten ondergaan. Het Centrum voor Longkanker van het Albert Schweitzer ziekenhuis onderzoekt momenteel of een dergelijk trainingsprogramma praktisch haalbaar is.
De pilot wordt uitgevoerd samen met Máxima MC in Veldhoven en omvat in beide ziekenhuizen tien patiënten die het programma wel krijgen en tien die het niet krijgen.
Voorsprong
De combinatie van gerichte beweging en goede voeding zorgt voor spieropbouw en maakt de patiënt fitter, legt longchirurg Geertruid Marres uit. “Hij of zij bouwt nog snel een voorsprong op, om tijdens de operatie minder conditie in te hoeven leveren. Je vergroot je veerkracht en dat kan leiden tot een voorspoediger herstel.” Het traject is wel intensief. Marres: “De patiënt krijgt een vrij druk schema met uiteenlopende bewegings- en ademhalingsoefeningen, die deels thuis en deels in het ziekenhuis plaatsvinden. Ook krijgt hij of zij voedingsvoorschriften en -supplementen.”
Longchirurg Geertruid Marres (op trainingsfiets) te midden van een aantal collega’s die betrokken zijn bij het begeleiden van de patiënten voor de operatie.
Coaching
Uiteraard is de patiënt vrij om te kiezen voor deelname aan de prehabilitatie, zoals het ‘klaarstomen’ van de patiënt in medische termen heet. Van de kant van het ziekenhuis is een multidisciplinair team betrokken van longchirurg, longarts, longverpleegkundige, fysiotherapeut, diëtist en medisch psycholoog. “Er is volop steun en coaching”, vertelt Marres. “Het traject is pittig omdat de longen, die getroffen zijn door de ziekte, een belangrijke rol spelen in het opbouwen van conditie. De tijd is noodgedwongen kort, want een operatie wegens longkanker vindt normaal gesproken plaats binnen drie weken na de beslissing om te gaan opereren.” De pilot richt zich in de eerste plaats op de vraag of het haalbaar is om zo veel te doen in korte tijd.
Elkaar opgezocht
Máxima MC heeft al ervaring met een soortgelijk programma voor patiënten met darmkanker en wil dit graag uitbreiden naar longkanker. Het Centrum voor Longkanker van het Albert Schweitzer ziekenhuis is al enige tijd actief met een breder programma om patiënten rondom een longoperatie zo goed mogelijk voor te bereiden, zo min mogelijk te belasten en zo kort mogelijk in het ziekenhuis te houden. Prehabilitatie vormt een mogelijke uitbreiding daarop. “Omdat beide ziekenhuizen een deel van de expertise al hadden en een stukje nog niet, hebben we elkaar opgezocht voor deze studie Prehabilitatie bij longkanker”, aldus Marres.
Uitbreiden
De al langer gehanteerde methode in Dordrecht, genaamd Enhanced Recovery After Thoracic Surgery, willen de longchirurgen graag uitbreiden in het land. Hiervoor is recent een subsidie bij KWF aangevraagd. Marres: “Hierbij streven we ook naar een zo klein mogelijke impact van een operatie op de patiënt. We doen dat door onder meer te kiezen voor een zo gesloten mogelijke operatietechniek, zo weinig mogelijk medicatie, veel aandacht voor pijnbestrijding, het kort van tevoren opnemen in het ziekenhuis, snel in beweging komen na de operatie en optimaal voorlichten. Dit bevordert allemaal het herstel en geeft de patiënt zelf meer regie en betrokkenheid bij de behandeling. Prehabilitatie kan daar later eventueel naadloos in worden opgenomen.”